-
Bệnh do vi khuẩn E. coli ở vịt
Bệnh xuất hiện ở vịt mọi lứa tuổi, nhưng
chủ yếu khi vịt được 3-30 ngày tuổi, tỷ lệ chết cao, những con sống sót thường
còi cọc, chậm lớn và sử dụng thức ăn kém. Vi khuẩn E. coli, thường có sẵn ở ruột già của vịt khỏe mạnh, trong môi
trường chăn nuôi bị ô nhiễm, ký sinh trùng đường ruột, khi thời tiết thay đổi,
điều kiện chăm sóc nuôi dưỡng không tốt, nhất là khi cho ăn không hợp lý, giống
nhập không rõ nguồn gốc, sẽ tạo điều kiện cho E. coli phát triển và gây bệnh, bệnh thường ghép với một số bệnh
khác như Thương hàn, CRD. ..
2. Triệu chứng lâm sàng
Vi khuẩn E. coli có sẵn trong cơ thể gia cầm hay nhiễm từ môi trường bên
ngoài, khi vào cơ thể chúng xâm nhập vào hệ thống tuần hoàn gây nhiễm trùng
máu, vi khuẩn đến niêm mạc ruột, gây viêm ruột, đến các xoang gây viêm thanh
dịch có tơ huyết, đến các cơ quan phủ tạng gây viêm hoại tử. Trong thời gian
này, men tiêu hóa Protein và acid Chlohydric của dạ dày tuyến không đủ sức dung
hòa một lượng thức ăn đạm quá nhiều do đó khi đến ruột thức ăn bị tác động bởi
vi khuẩn lên men thối rữa, sinh hơi và sinh ra các chất độc gây rối loạn tiêu
hóa, nhiễm độc gan, con vật bị ngộ độc toàn thân, xuất hiện các triệu chứng thần
kinh như ủ rũ, mắt kéo màng, co giật.
Bệnh có thể xảy ra ở hai thể cấp tính và
mãn tính. Nhìn chung, triệu chứng lâm sàng thường không điển hình.
Thời gian nung bệnh từ 3 - 5 ngày. Ở vịt 3
ngày tuổi đã có thể nhiễm bệnh, vịt bị rút cổ, lông xù, mắt lim dim như buồn
ngủ, bại liệt hai chân; một số con có triệu chứng cảm cúm, sổ mũi và
khó thở, tiêu chảy phân loãng có màu trắng xanh rồi chết. Trước khi chết nhiều
con có triệu chứng thần kinh như: co giật, quay đầu, ngoẹo cổ... vịt đẻ chết rải rác, giảm đẻ, vỏ trứng dính máu.
3. Bệnh tích
- Gan sưng nếu bệnh nặng thì cả hai lá gan
đều sưng đỏ và xuất huyết lấm tấm, túi mật thường căng to. Nếu bệnh nhẹ thì chỉ
thấy phần dưới của gan sưng và xuất huyết còn phần phía trên có màu vàng.
- Ruột viêm xuất huyết
- Màng bao tim, gan có lớp nhầy trắng.
- Túi khí có những đốm hoại tử màu vàng.
- Niêm mạc ruột có màu đỏ, phân có màu
trắng.
- Vịt đẻ buồng trứng bị vỡ và teo lại.
Ngoài ra chúng ta cần chẩn đoán phân biệt
với các bệnh khác như:
+ Bệnh trúng độc do thức ăn.: Bệnh chết
nhanh hơn, có triệu chứng thần kinh nặng hơn, gan sưng và đổi màu thận sưng và
tiêu chảy, kiểm tra lại thức ăn.
+ Bệnh Thương hàn: Bệnh này
cũng xảy ra cùng thời gian với bệnh E.Coli, triệu chứng giống như bệnh E.Coli
nhưng bệnh tích ở gan không có những điểm hoại tử màu trắng, túi khí không có
những điểm màu vàng.
Ngoài ra có nhiều vi sinh
vật khác có khả năng gây bệnh cho vịt với các triệu
chứng tương tự như viêm bao hoạt dịch, viêm khớp do Mycoplasma, Salmonella hoặc
nhiễm trùng huyết cấp tính do Pasteurella, Salmonella...
4.
Phòng bệnh
- Chăm sóc ngay từ những ngày đầu, không
để vịt con bị lạnh và ăn thức ăn tự nhiên quá sớm (tép sống ...). Giữ
ấm chuồng trại tránh gió lùa. Vệ sinh máng ăn, uống
-
Trong tuần đầu tiên dùng thuốc úm gà, vịt từ 1- 3 ngày để bổ sung các vitamin
cần thiết như vitamin nhóm B, C.
-
Cách ly vịt ốm để chăm sóc riêng
- Có thể dùng kháng sinh liều thấp để
phòng ngừa cho vịt từ ngày tuổi thứ 1 đến ngày tuổi thứ 10 bằng cách trộn các
loại kháng sinh: Colistin, Gentamycin, Ampi
... vào thức ăn liên tục trong 2-3 ngày.
- Tiêm phòng vắc xin theo đúng lịch trình
như : vắc xin Dịch tả vịt, vắc xin viêm gan, cúm gia cầm.
5.
Điều trị bệnh
* Trường hợp
bệnh nhẹ dùng các loại kháng
sinh cho uống hay trộn vào thức ăn như: Florphenicon kết hợp với Tylosin hoặc
Doxycilin cho uống hoặc ăn liên tục 4-5 ngày hoặc dùng Coli - Norgen , Genta-
colenro: 1g/1lít nước hoặc trộn với 0,5kg thức ăn
* Trường hợp bệnh nặng dùng một trong
những loại kháng sinh sau đây tiêm bắp hoặc tiêm dưới da:
+ Ampicilin + Colistin: tiêm
bắp 1ml/8-10 kg P/ngày, liên tục 3-5 ngày
+ Amoxylin +
Colistin : tiêm bắp 1ml/ 8-10 kg P/ ngày, liên tục 3-5 ngày
Trong quá trình điều trị có thể phối hợp
hai phương pháp chích và uống với nhau để mang lại hiệu quả cao và nhanh hơn,
nên bổ sung các loại khoáng, vitamin như: Bổ sung các chất điện giải, glucose, vitamin C để nâng cao sức đề kháng,
chống mất nước cho vịt.
* Sau mỗi lần
điều trị nếu có điều kiện nên lập kháng sinh đồ bởi vì vi khuẩn E.
coli luôn gây đề kháng với thuốc.
BSTY Lê Minh Tuấn
Trưởng Trạm xá Thú y